Hoe komt het dat het landschap in Groningen er uit ziet zoals het er nu uitziet? Op welke manier heeft de mens het Groninger landschap aangepast, ontgonnen en gekoloniseerd? In dit spel ben je een Groninger pionier. Je werpt wierden op, ontgint veen en verbouwt graan op nieuwe polders. Je graaft waterwegen en bouwt boerderijen. Je kapt bos en verkoopt melk. En zo zie je hoe het landschap van de provincie stap voor stap verandert…
Wat is een pionier? Iemand die baanbrekend werk verricht of iemand die zich in onbekend land vestigt en een nieuw bestaan opbouwt.
Vaak gaan mensen ergens wonen omdat het leven daar beter is dan waar ze vandaan komen. Er zijn meer mogelijkheden om te voorzien in je onderhoud. Je kunt er bijvoorbeeld gemakkelijker voedsel verbouwen of een baan vinden. Kolonisatie van een gebied heeft vaak te maken met het landschap en de ondergrond. De grond is geschikt voor landbouw, veen kan worden afgegraven voor de winning van turf, bos kan worden gekapt voor het hout en gas kan worden gewonnen.
Wat is ontginnen? Grond geschikt maken voor landbouw, het houden van dieren of verbouwen van gewassen.
Sommige vormen van ontginnen kun je niet terugdraaien, veen groeit niet zomaar weer aan. Bos kan zich wel herstellen, maar krijgt daar niet altijd de kans toe. En soms wordt een polder eeuwen later weer aan de zee teruggegeven. Het landschap verandert continu. Wat kun je nu nog aflezen aan het Groningse landschap dat te maken heeft met ontginning en kolonisatie?
Wat is koloniseren? Ergens gaan wonen waar nog geen andere mensen wonen
Al duizenden jaren wonen er mensen in de provincie Groningen en veel van hen hebben sporen achtergelaten. In dit spel zoeken we sporen van pioniers die nog goed zichtbaar zijn in het huidige landschap. Je bent een pionier en gaat zo veel mogelijk punten verzamelen met koloniseren en ontginnen van de provincie, en je doet dat op verschillende manieren. Op de tijdbalk hieronder zie je wanneer deze gebeurtenissen daadwerkelijk plaatsvonden. In sommige gebieden zijn ook andere landschapsverhalen te vertellen, bijvoorbeeld van mensen die al veel eerder in de regio woonden en het gebied anders gebruikten. In de toekomst kan het weer heel anders zijn.
Tijdbalk
Romeinse tijd | Middeleeuwen | Moderne tijd | |||||
Vanaf 600 v Chr. | Vanaf 600 | 900-1400 | 1000-1500 | 1000 | 1100 | 1700-1900 | 1800-1900 |
Eerste Wierdenbewoners | Bewoning Westerwolde kap bos | veenafgraving Duurswold/ Westerkwartier | Huidige esdorp strructuren krijgen vorm, | Ontstaan stad Groningen uit een esdorp | Komst van de kloosters, bouw kerken / dijken | Afgraven veen Veenkoloniën / inpolderen Dollardkwelders, graanrepubliek | Inpolderen Waddenkust, 1900 melkfabrieken |
Er zijn 7 verschillende landschappen onderscheiden in Groningen. Wil je hier meer over weten? Kijk dan op de website: https://kwaliteitsgidsgroningen.nl/
Geschiedenis van het Waddenzeegebied
Geschiedenis van het Dollardgebied